Trong thời gian qua, Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam (MCNV) đã phối hợp với các đơn
vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Trị triển khai các dự án phát triển cộng
đồng tại khu vực miền núi phía Bắc huyện Hướng Hóa. Mục tiêu của dự án hướng
đến sinh kế của người dân gắn với quản lý tài nguyên rừng bền vững. Lâm sản
ngoài gỗ và du lịch cộng đồng được xác định là tiềm năng, lợi thế để phát triển
kinh tế tại các cộng đồng sống gần rừng hoặc được giao rừng.
Dự án đã tiến hành khảo
sát nguồn nguyên liệu, xác định nhu cầu thị trường và từng bước hỗ trợ cho
người dân tổ chức sản xuất thông qua các hoạt động: đào tạo nghề, thành lập
nhóm sản xuất và kết nối thị trường. Với lợi thế là địa phương được thiên nhiên
ban tặng nguồn vật liệu là tre, nứa, đến nay tại các xã Hướng Lập, Hướng Việt,
Hướng Sơn và Hướng Phùng đã có 6 nhóm sản xuất được thành lập với 60 thành viên.
Được sự hỗ trợ trang thiết bị, phương tiện sản xuất, các nhóm đã cho ra dòng
sản phẩm chính bao gồm: ống hút tre, bộ dụng cụ ăn, ống nhang, hộp đựng trà, ly nước, cốc nến thơm... Thời gian tới, các nhóm sản xuất
tiếp tục phát triển các sản phẩm mới là bàn, ghế mây, tre. Lực lượng lao
động được huy động tham gia vào hoạt động của các nhóm bao gồm phụ nữ, thanh
niên dân tộc thiểu số chưa có việc làm...
Hoạt động đào tạo
nghề cho thành viên các nhóm
Từ đôi bàn tay khéo léo của đồng bào dân tộc thiểu số, các sản phẩm thân thiện với môi trường ở vùng đất Hướng Hóa đã vươn xa đến Đà Nẵng, Hội An... mang lại hy vọng thoát nghèo cho người dân nơi đây.
Phụ nữ nhóm thôn Chênh Vênh sản xuất ống hút tre
Các sản phẩm thương hiệu Krơng Aho tại các xã Bắc Hướng Hóa
Các hoạt động sinh kế
mới từ việc sản xuất các sản phẩm mây, tre đã góp phần tăng thêm thu nhập cho
người dân địa phương, đặc biệt là tạo cơ hội cho thanh niên (là lực lượng trụ
cột gia đình) có việc làm và thu nhập ổn định, không phải bôn ba xứ người để
mưu sinh. Vấn đề đầu ra của các sản
phẩm cũng đã được tính đến. Hiện nay, nhóm sản xuất ở thôn Chênh Vênh (xã Hướng
Phùng) đã được công ty Hội An Roastery (thành phố Hội An) bao tiêu sản phẩm. Bên
cạnh hỗ trợ sinh kế cho người dân, các hoạt động của dự án góp phần thúc đẩy
trách nhiệm quản lý rừng bền vững đối với người dân địa phương. Để các hoạt động của dự án đi vào chiều sâu, Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam đang hỗ trợ thành lập hợp tác xã dịch vụ sản
xuất mây tre và du lịch tại xã Hướng Phùng nhằm liên kết giữa các nhóm sản xuất
mây, tre với các điểm du lịch cộng đồng.
Với trọng tâm là khai thác, sử dụng bền vững đa dạng sinh học, nguồn tài
nguyên nước, các loại lâm sản ngoài gỗ, trong thời gian qua, dự án đã hỗ trợ các
ban quản lý rừng cộng đồng, các tổ bảo vệ rừng về kiến thức, phương tiện và
hình thành quỹ bảo vệ rừng cộng đồng để giúp người dân có đủ năng lực và tài
chính trong công tác bảo vệ rừng được giao. Đến nay ban quản lý rừng cộng đồng
ở xã Hướng Phùng và Hướng Sơn đã được cấp “Chứng chỉ rừng”.
Nhằm duy trì nguồn nguyên liệu bền vững cũng như gia tăng giá trị cho sản phẩm, dự án đã hỗ trợ các hoạt động như: trồng mới rừng tại xã Hướng Phùng và Hướng Sơn, điều tra trữ lượng mây tre và lập phương án quản lý, khai thác mây tre bền vững; thí điểm đánh giá chứng nhận quản lý rừng bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế FSC cho các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ tại hai khu vực rừng ở thôn Chênh Vênh (xã Hướng Phùng) và thôn Hồ (xã Hướng Sơn).